تاریخچه پرچم ایران چیست؟
اکثر افراد ذهنیتی که درباره تاریخچه پرچم ایران دارند به پرچم شیر و خورشید ایران محدود میشود .معمولاً ایرانیان پرچم خود را از قدیمی ترین پرچم‌ها، در بین سایر ملل و جوامع مختلف می‌دانند.ذهنیتی که پرچم ایران با نشان شیر و خورشید از زمان و دوره هخامنشیان بر روی پرچم‌ها و بیرق‌ها ایرانیان به یادگار مانده است.اما قدمت نشان شیر و خورشید بر روی پرچم ایران به کمتر از ۸۰۰ سال می‌رسد .در این مقاله به تاریخچه پرچم ایران و آشنایی با پرچم ایران خواهیم پرداخت.پرشین پرچم تولید کننده انواع پرچم تبلیغاتی و تشریفاتی.
تغییر پرچم ایران در طول تاریخ
پرچم ایران در هر زمانی تغییرات بسیار زیاد و عمده به خود دیده است.حتی پرچمی که در زمان هخامنشیان استفاده شده در زمان ساسانیان مورد استفاده قرار نگرفت.پرچم ایران در طول دوره هزار ساله خود نزدیک به چند ده بار تغییر پیدا کرده است. تغییراتی که به فرهنگ، رسوم، دین ملت ایران با تغییر هر حکومت و دوره باز میگردد.
پرچم ایران در دوره هخامنشیان
پرچمی که در دوره مادها و قبل شکل‌گیری سلسله هخامنشیان وجود داشت یک پرچم با نماد گاو بالدار بود.طبق تمامی مستندات تاریخی نام این پرچم درفشا بوده است. پرچم درفشا کهن‌ترین پرچم، در سرزمین پارس است.در دوره هخامنشیان نقش روی پرچم به نشان یک عقاب یا یک باز شکاری تغییر پیدا کرد.مورخان طبق اسناد و متون تاریخی نام این پرنده را شهباز یافتند.شهباز پرنده شکاری که از مهم‌ترین پرنده‌ها در فرهنگ ایرانیان است.این پرنده در اشعار شاعران بسیاری از جمله خاقانی، اقبال و حتی برروی خودرو‌هایی که بسیار قدرتمند بودند استفاده شد.
شهباز پرنده اغواگر
دلیل انتخاب این پرنده در افسانه‌ای دور که در متون قدیمی وجود دارد نهفته است.آریایی‌ها این پرچم را راهنما خود برای کوچ به سرزمین پارس می‌دانستند. وقتی آریایی‌ها در حال کوچ بودند با دنبال کردن این پرنده به سرزمین پارس رسیدند.با مشاهده این نماد نقش و قدرت پرنده شهبار به وضوح مشخص است.پرنده شهباز در وسط با پر و بال باز با قدرت و صلابت زیر نور خورشید قرار گرفته است.
پرچم ایران در دوره اشکانیان
پس از تاسیس پادشاهی اشکانیان، اقدام حکومت برای طراحی یک پرچم آغاز شد.به عقیده برخی از مورخان پرچم در دوره اشکانیان از یک شکل واحد برخوردار نبوده است.بلکه در دوره اشکانیان هر قوم و قبیله در دسته هزارتایی دارای پرچم و نشان متفاوتی بوده‌اند.اما بعد از گذشت مدتی پرچم ایران، به یک پرچم واحد رسید و آن یک نشان از خورشید در وسط بوده است.این پرچم نشان از سرزمین ایران که دارای آفتاب و قدرت ابدی است می‌باشد.این پرچم، پرچم واحد کشور و قوم پارت در زمان حکمفرمایی بر سرزمین ایران بوده است.طبق نظریه مورخان لشکریان در زمان جنگ، پرچمی با نقش اژدها بر روی پارچه از جنس ابریشمی را حمل می‌کردند.
پرچم ایران در دوره ساسانیان
برخی از مورخان پرچم ایران را در سلسله ساسانیان درفش کاویانی و برخی دیگر پرچم ایران را چلیپا یا همان صلیب می‌دانستند.پرچم درفش کاویانی در دوره ساسانیان برگرفته از افسانه مربوط به ضحاک و فریدون است.در این افسانه کاوه آهنگر از ظلم ضحاک به تنگ آمده است.سپس پیش بند آهنگری خود را که از چرم بوده، بر سر یک چوب زده و مردم را به قیام علیه ظلم دعوت می‌کند.بعد از موفقیت این قیام کاوه، فریدون را به عنوان پادشاه سرزمین ایران برگزید. فریدون نیز درفش ساخته شده از چرم پیشبند کاوه را به عنوان پرچم و بیرق انتخاب کرد و نام آن را درفش کاویانی نام نهاد.
در زمان ساسانیان از مهم‌ترین پرچم‌ها که مورد تائید همه در آن زمان بود همین پرچم درفش کاویانی است.درفش کاویانی در طول پادشاهی و دروه‌های مختلف حکومت و قدرت دچار تغییرات کمی و جزئی شد.هرکدام از پادشاهان به درفش کاویانی یک جواهر اضافه می‌کردند.این جواهرات در حدی بود که در زمان حمله مسلمانان به ایران، پرچم را پیش یکی از فرماندهان میبرند و آن از دیدن جواهرات فراوان بر روی پرچم تعجب می‌کند.در مورد نقش چلیپا در دوره ساسانیان بر روی پرچم ایران نیز می توان گفت که مردم ایران چلیپا را نشانی از خوش یمنی، سعادت و تولدی دوباره می‌دانستند.دلیل همین تصورات بوده که چلیپا در پرچم‌های ایران نقش بسته بوده است.
پرچم ایران؛ دوره مسلمانان
پس از فتح ایران به دست مسلمانان پرچم ایران که قبل از آن وجود بین رفت.پرچم امویان در زمان حکفرمایی بر ایران کاملا به رنگ سبز یک دست تغییر پیدا کرد.دو سردار رشید ایرانی که برای بیرون کردن اعراب به طور جداگانه می جنگیدند دارای پرچم های متخلفی بودند.یکی از آنها به نام ابومسلم خراسانی بود که حکومت بنی عباس را پایه گذاری کرد و پرچمی به رنگ سیاه داشت.گاهاً این پرچم به رنگ سفید تغییر پیدا می کرد و همراه با یک آیه از قرآن به نمایش در می آمد.نفر دوم بابک خرمدین بود که پرچمی کاملاً به رنگ قرمز یک دست داشت.می توان دلیل تغییر نام پیروان این دو سردار را در انتخاب پرچم ها یافت.پیروان ابومسلم به سیاه جامگان و پیروان بابک خرمدین به سرخ جامگان تغییر نام و به شهرت رسیدند.ادامه تاریخچه پرچم ایران را در مقاله سرگذشت پرچم ایران بخوانید.
